İdeal Bir Genç Nasıl Yetiştirilir?

“Bunun üzerine Rabbi O’nu (Meryem’i) güzel bir şekilde kabul buyurdu ve onu güzel bir şekilde yetiştirdi. Zekeriya’yı “aleyhisselam” da onun bakımıyla görevlendirdi.” (Âl-i İmrân, 3/37) Hz. Peygamberin “sallallahü aleyhi ve sellem” davetine ilk icabet eden müminlerin çoğu genç yaştaydılar. İslâm davasını günümüze kadar koruyuр kollayanların da kahir ekseriyeti gençtir. Nasıl ki durgun sular, akarsuların taşıdığı taze sularla canlılık kazanıyorsa, toplum da gençlerle dinamizm kazanır. Genç birey üzüm suyu gibidir. Sirke yapılmaya da şarap yapılmaya da müsaittir. Geleceğini düşünen toplumlar gençlerin hayata doğru hazırlanması için en isabetli kararları almak zorundadırlar. Ailenin etkisinin gün geçtikçe azaldığı ve eğitimin yüzeyselleştiği günümüzde maalesef bu iki önemli kurumun yerini kötü çevre ve sosyal medya almaktadır. Birçok aile küçük yaşta çocukları sakinleştirmek için sosyal medyanın kucağına evlatlarını bizzat kendileri atmaktadır. Mahdut sayıda yapılan aile toplantılarında sohbetin yerini sosyal medya paylaşımları almış, eğitim kurumlarınca verilen ödevler yapay zekâya yaptırılıp mütalaa, müzakere gibi mefhumlar adeta unutulmuştur. Gençler alacakları eğitimin tercihini aileleri ve öğretmenleriyle yapacakları istişare ile değil, yapay zekâ destekli tercih uygulamalarıyla yapar hale gelmiştir. Gençler, başta meslek ve eş seçimini sosyal platformlara bırakmaya başlamış, sosyalleşmeleşme becerileri gün geçtikçe azalmaya başlamıştır. Kendine yabancılaşan gençlik, başarıyı kumar ve şans içerikli faaliyetlerde ararken, birçoğu uğradıkları başarısızlığın etkisiyle içki, uyuşturucu ve intihara sürüklenmektedir. Diğer bir kısımsa bozuk ideolojilerin ve terör örgütlerinin ağına düşüp marjinalleşmektedir. Gençlerin terbiyesine henüz eş seçimi yapılırken başlanmalıdır. Yani iyi bir evlat yetiştirmek istiyorsa ilk işi iyi bir eş seçimidir. İbn-i Abdi’l-Berr'in rivayetine göre bir gün Hz. Ömer’e “radıyallahü anh” yaşlı bir adam gelerek oğlundan şikayetçi olur. Hz. Ömer “radıyallahü anh” adamın oğlunu çağırarak, ona baba hakkından bahsederek nasihatte bulunur. Nasihati dinleyen genç, "Ey Müminlerin Emiri, işittim ve itaat ettim. Ancak sana sorum olacak. Evladın da baba üzerinde hakkı yok mudur?" Der. Hz. Ömer “radıyallahü anh” "Tabii ki var. Bunlar iyi evladı için iyi bir anne seçmek, güzel bir isim vermek ve onu güzel bir ahlakla yetiştirmektir.” Buyurur. Bunun üzerine genç, "Babam bana karşı bu vazifelerinin hiçbirini yerine getirmedi. Benim için Mecusi bir cariyeyi anne olarak seçti, bana Ju’al (gübre böceği) ismini verdi ve herhangi bir eğitim vermeyip, koyunların başına çoban yaptı." Der. Hz. Ömer “radıyallahü anh” gencin bu sözleri üzerine adama dönerek: “Oğlum bana zulmediyor diyorsun ama önce sen ona zulmetmişsin.” Der. Bu rivayetten de anlaşılacağı üzere, sadece gençliğin mevcut durumundan şikâyet edip kendi sorumluluklarımızı unutmak adil bir tutum değildir. Henüz bebekken çocuklarımıza Allah’ın “celle celaluhu” ismiyle süslenen ninniler yerine Disney'in çizgi filmlerini izleten, henüz yürümeye yeni başlamışken kreşlere teslim eden, yaz Kur'an kurslarına değil de spor kamplarına gönderen, İslâm dinini öğreten kurumlara değil de Fransız, İtalyan, Amerikan misyoner okullarına çocuklarımızı kaydettirmek için yarışan, İslâm’ın dili Arapçayı değil de, İslâm dünyasını sömüren İngiliz, Fransız kafirlerinin dilini öğretmek için daha bebeklikten itibaren avuç avuç para saçan bizim toplumumuz değil mi? Bunca menfiliği yükledikten sonra onlardan nasıl müspet bir sonuç bekleriz! Gerçekten de hayrete şayandır. Yirmi yılı aşan kişisel tecrübemin ve kıymetli, cefakâr büyüklerimin birikiminin bir sonucu olarak örnek bir Müslüman gencin yetiştirilmesi için yapılması gerekenleri şöylece sıralayabiliriz: 1) İlmî, irfanî, ahlâkî ve meslekî açıdan kendini geliştirmek. 2) Haseben ve neseben iyi bir hanım seçmek. 3) Çocuğunun yetişeceği dindar çevrede ikamet etmek. 4) Daha anne karnındayken onun ruhunu Kur’an ve zikirle beslemek. 5) Çocuğa mutlu bir aile ortamı sunmak. 6) Dini yaşamak konusunda çocuğa örnek olmak. 7) Başta camiler ve din büyükleri olmak üzere dinî sembolleri tanıtıp sevdirmek. 8) Çocuğa kişilik kazandıracak güzel bir isim koymak. 9) Helal-haram şuuru verip Hz. Peygamber’i “sallallahü aleyhi ve sellem”  ve ashabını “radıyallahü anhüm”   tanıtıp sevdirmek. 10) Dostunu düşmanını tanıtıp dinî ve millî şuur vermek. 11) Farz ibadetlere ve sosyal duyarlılık projelerine teşvik ederek alıştırmak. 12) İyi arkadaş edinme ve sosyal ilişki kurma becerilerini arttırmak. 13) Helal ve temiz rızık kazanacağı bir meslek öğrenmesini sağlamak. 14) Helal süt emmiş, haseben ve neseben düzgün bir eş bulup evlendirmek. Sonuç olarak gençlerin içinde bulunduğu ortamı iyice gözlemleyip İslâmî bir bakış açısıyla yönlendirme yapmak bütün ana babaların vazifesi olup, bu konuda Allah “celle celaluhu” ve kulları karşısında sorumludurlar. Kur’an-ı Kerim’den Lokmân Hekim’in Oğluna Nasihatleri “Yavrucuğum! Allah’a ortak koşma! Doğrusu şirk, büyük bir zulümdür (karanlıktır).” (Lokmân, 31/13) “Yavrucuğum! Yaptığın iş (iyilik veya kötülük), bir hardal tanesi ağırlığında bile olsa ve bu, bir kayanın içinde veya göklerde yahut yerin derinliklerinde bulunsa, yine de Allâh onu (senin karşına) getirir. Doğrusu Allâh, en ince işleri görüp bilmektedir ve her şeyden haberdardır.” (Lokmân, 31/16) “Yavrucuğum! Namazını dosdoğru kıl! İyiliği emret, kötülükten vazgeçirmeye çalış! Başına gelenlere sabret! Doğrusu bunlar, azmedilmesi icap eden, (büyük bir azim ve kararlılık gerektiren) işlerdir.” (Lokmân, 31/17) “Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme! Zira Allâh, kendini beğenmiş, övünüp duran kimseleri asla sevmez!” (Lokmân, 31/18) “Yürüyüşünde mutedil ol! (Ne çok hızlı ne de yavaş yürü! Sükûnet ve vakarını muhafaza et!) Sesini alçalt! (Bağırıp çağırarak konuşma!) Unutma ki seslerin en çirkini merkep sesidir.” (Lokmân, 19)